(Zawgyi/Unicode)
COVID 19 ကပ်ရောဂါဟာ တစ်ကြိမ်တစ်ခါသာ လာတဲ့ အသွင်ကြီးမားတဲ့ လှိုင်းလုံးကြီး တစ်ခုဖြစ်သလို ဗိုင်းရပ်စ် အသစ်တစ်မျိုး ဖြစ် တာကြောင့် နှစ်စဉ်ဖြစ်တဲ့ ရာသီတုပ်ကွေးတွေနဲ့ မတူဘူးလို့ ကမ္ဘာ့ ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ WHO က တာဝန်ရှိသူ တစ်ဦးက အင်္ဂါနေ့က ပြောပါတယ်။
“လူတွေက ရာသီတွေအလိုက် စဉ်းစားနေကြပါတယ်။ တကယ်တော့ ဒီ ဗိုင်းရပ်စ်က အသစ်ဖြစ်တယ် ဆိုတာကို ကျွန်မတို့ နားလည်ဖို့ လိုသလို တမူထူး ခြားတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်လည်း ဖြစ်ပါတယ်” လို့ WHO အဖွဲ့ ပြောခွင့်ရ Margaret Harris က ဂျီနီဗာမြို့မှာ ဗွီဒီယိုကတဆင့် လုပ်တဲ့ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောပါတယ်။
ဒီ ဗိုင်းရပ်စ်က ရာသီအလိုက်ဖြစ်တာ မဟုတ်တာကြောင့် ကမ္ဘာ့မြောက်ဘက်ခြမ်းက နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ကို ထိန်းချုပ်နိုင်တယ် ဆိုပြီး နွေရာသီမှာ ပေါ့ပေါ့ဆဆ မနေဖို့ကိုလည်း သူက သတိပေး လိုက်ပါတယ်။
လောလောဆယ် ဟောင်ကောင်မှာ COVID-19 ပြန်ကူးစက် ဖြစ်ပွားနေတာမျိုးကို ဒုတိယလှိုင်းအဖြစ် ခေါ်ဝေါ်နေတာက ဒီဗိုင်းရပ်စ်ကို လူသားတွေ မထိန်းချုပ်နိုင်ဘူးဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ် သက်ရောက် နေတာကြောင့် WHO တာဝန်ရှိသူတွေက နောက်တစ်ကြိမ်လှိုင်းလုံးအဖြစ် သုံးစွဲ ခေါ်ဝေါ် တာကို ရှောင်ရှားလိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရောဂါတားဆီးရေးကို အားလုံးက တစ်ပြိင်နက်တည်းလုပ်ဆောင်ရင် ကူးစက်မှုကို နှေးကွေးအောင် လုပ်နိုင်တာကြောင့်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။
Margaret Harris က “ကျွန်မတို့ အခုအချိန်အထိ ပထမ လှိုင်းမှာပဲ ရှိနေသေးကြောင်း” ထပ်ခါတစ်လဲလဲ ပြောကြားခဲ့ပြီး အခုကြုံတွေ့နေရတဲ့ လှိုင်းက အတော်ကြီးမားမယ့် လှိုင်းဖြစ်သလို အတက်အကျတွေလည်း ရှိမယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
အမေရိကန်နိုင်ငံမှာ နွေရာသီ အလယ်မှာ ရောဂါ ကူးစက်မှုနှုန်း မြင့်တက်နေတာကို ထောက်ပြပြီး လူစုလူဝေးကို ရှောင်ရှားဖို့နဲ့ ရောဂါ တားဆီး ကာကွယ်ရေးတွေ လုပ်ဆောင်ဖို့ကိုလည်း သူက တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။ နွေရာသီက ပြဿနာတစ်ခုဖြစ်လာနေကြောင်းနဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်က ရာသီအားလုံးကို ပျော်မွေ့တဲ့ ဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်တယ်လည်း Margaret Harris က ပြောပါတယ်။
...............
ကိုဗဈက ရာသီတုပျကှေးနဲ့မတူကွောငျး WHO ပွော
(Unicode)
COVID 19 ကပျရောဂါဟာ တဈကွိမျတဈခါသာ လာတဲ့ အသှငျကွီးမားတဲ့ လှိုငျးလုံးကွီး တဈခုဖွဈသလို ဗိုငျးရပျဈ အသဈတဈမြိုး ဖွဈ တာကွောင့ျ နှဈစဉျဖွဈတဲ့ ရာသီတုပျကှေးတှနေဲ့ မတူဘူးလို့ ကမ်ဘာ့ ကနြျးမာရေးအဖှဲ့ WHO က တာဝနျရှိသူ တဈဦးက အငျ်ဂါနေ့က ပွောပါတယျ။
“လူတှကေ ရာသီတှအေလိုကျ စဉျးစားနကွေပါတယျ။ တကယျတော့ ဒီ ဗိုငျးရပျဈက အသဈဖွဈတယျ ဆိုတာကို ကြှနျမတို့ နားလညျဖို့ လိုသလို တမူထူး ခွားတဲ့ ဗိုငျးရပျဈလညျး ဖွဈပါတယျ” လို့ WHO အဖှဲ့ ပွောခှင့ျရ Margaret Harris က ဂြီနီဗာမွို့မှာ ဗှီဒီယိုကတဆင့ျ လုပျတဲ့ သတငျးစာ ရှငျးလငျးပှဲမှာ ပွောပါတယျ။
ဒီ ဗိုငျးရပျဈက ရာသီအလိုကျဖွဈတာ မဟုတျတာကွောင့ျ ကမ်ဘာ့မွောကျဘကျခွမျးက နိုငျငံတှအေနနေဲ့ ဗိုငျးရပျဈကို ထိနျးခြုပျနိုငျတယျ ဆိုပွီး နှရောသီမှာ ပေါ့ပေါ့ဆဆ မနဖေို့ကိုလညျး သူက သတိပေး လိုကျပါတယျ။
လောလောဆယျ ဟောငျကောငျမှာ COVID-19 ပွနျကူးစကျ ဖွဈပှားနတောမြိုးကို ဒုတိယလှိုငျးအဖွဈ ခေါျဝေါျနတောက ဒီဗိုငျးရပျဈကို လူသားတှေ မထိနျးခြုပျနိုငျဘူးဆိုတဲ့ အဓိပ်ပါယျ သကျရောကျ နတောကွောင့ျ WHO တာဝနျရှိသူတှကေ နောကျတဈကွိမျလှိုငျးလုံးအဖွဈ သုံးစှဲ ခေါျဝေါျ တာကို ရှောငျရှားလိုကျတာ ဖွဈပါတယျ။ ရောဂါတားဆီးရေးကို အားလုံးက တဈပွိငျနကျတညျးလုပျဆောငျရငျ ကူးစကျမှုကို နှေးကှေးအောငျ လုပျနိုငျတာကွောင့ျလညျး ဖွဈပါတယျ။
Margaret Harris က “ကြှနျမတို့ အခုအခြိနျအထိ ပထမ လှိုငျးမှာပဲ ရှိနသေေးကွောငျး” ထပျခါတဈလဲလဲ ပွောကွားခဲ့ပွီး အခုကွုံတှေ့နရေတဲ့ လှိုငျးက အတောျကွီးမားမယ့ျ လှိုငျးဖွဈသလို အတကျအကတြှလေညျး ရှိမယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
အမရေိကနျနိုငျငံမှာ နှရောသီ အလယျမှာ ရောဂါ ကူးစကျမှုနှုနျး မွင့ျတကျနတောကို ထောကျပွပွီး လူစုလူဝေးကို ရှောငျရှားဖို့နဲ့ ရောဂါ တားဆီး ကာကှယျရေးတှေ လုပျဆောငျဖို့ကိုလညျး သူက တိုကျတှနျးလိုကျပါတယျ။ နှရောသီက ပွူနာတဈခုဖွဈလာနကွေောငျးနဲ့ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈက ရာသီအားလုံးကို ပြောျမှေ့တဲ့ ဗိုငျးရပျဈ ဖွဈတယျလညျး Margaret Harris က ပွောပါတယျ။