ျမန္မာ့အေရးေျဖရွင္းရာမွာ အာဆီယံကိုဗဟိုျပဳစဥ္းစားေနတာ၊ အာဆီယံ ဘုံသေဘာတူညီခ်က္ေတြကို အေျချပဳစဥ္းစားေဆာင္႐ြက္တာဟာ လက္ေတြ႕မက်ႏိုင္ေတာ့ဘူးလို႔ ၾကားကာလအမ်ိဳးသားညီၫြတ္ေရးအစိုးရ NUG အာဆီယံသံအမတ္ႀကီး ဦးဘိုလွတင့္က VOA ကို ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာ့အေရးေျဖရွင္းရာမွာ အာဆီယံကိုဗဟိုျပဳစဥ္းစားေနတာ၊ အာဆီယံ ဘုံသေဘာတူညီခ်က္ေတြကို အေျချပဳစဥ္းစားေဆာင္႐ြက္တာဟာ လက္ေတြ႔ မက်ႏိုင္ေတာ့ဘူးလို႔ ၾကားကာလအမ်ိဳးသားညီၫြတ္ေရးအစိုးရ NUG အာဆီယံသံအမတ္ႀကီး ဦးဘိုလွတင့္က VOA ကို ေျပာပါတယ္။
ဝါရွင္တန္မွာ က်င္းပမယ့္ အေမရိကန္ အာဆီယံ အစည္းအေဝးမွာ ႏိုင္ငံတကာ အခင္းအက်င္းအရ ျမန္မာအေရးကိုထိပ္တန္း ဦးစားေပး မျဖစ္ခဲ့ရင္ေတာင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေကာင္းဆုံး ရလဒ္ေပၚထြက္ေရး NUG အေနနဲ႔ တိုက္တြန္းေနတဲ့အေၾကာင္းအာဆီယံေရးရာ သံအမတ္ ဦးဘိုလွတင့္က ေျပာပါတယ္။ ကိုေဇာ္မိုးေက်ာ္ေမးထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၂၀၂၁ ေဖေဖၚဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔ စစ္တပ္ကအာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ စာေရးဆရာေတြနဲ႔ အသိပညာ အတတ္ပညာရွင္ေတြ ထပ္မံဖမ္း ဆီးေထာင္ခ်ခဲ့ၿပီး၊ တ႐ုတ္၊ ေဆာ္ဒီအားေရဗီးယားတို႔နဲ႔အတူ ကမာၻ႔အဆိုးဆုံး ထိပ္တန္း ၃ ႏိုင္ငံျဖစ္လာခဲ့တယ္လို႔ အေမရိကန္ စာေရးဆရာမ်ားအသင္းက ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။
စစ္ဒဏ္ခံေနရတဲ့ ယူကရိန္းမွာ ႐ုရွားတပ္ေတြ ဝန္းရံပိတ္ဆုိ႔ခံထားရတဲ့ ေဒသေတြကုိ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အကူေတြ ေပးႏုိင္ဖုိ႔နဲ႔ ပိတ္မိေနတဲ့ အရပ္သားေတြ ထြက္ခြါႏုိင္ဖုိ႔ ေဒသအလုိက္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလုပ္ဖုိ႔ ကုလသမဂၢ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆုိင္ရာ အႀကီးအကဲ Martin Griffiths က ေတာင္းဆုိလုိက္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အေမရိကန္ဥပေဒမူၾကမ္း Burma Act of 2021 ကုိ အေမရိကန္ ေအက္လႊတ္ေတာ္ကေန ဧၿပီလ ၆ ရက္ေန့က အတည္ျပုလုိက္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒမူၾကမ္း အတည္ျဖစ္လာဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ ခ်င္းတုိင္းရင္းသားမ်ားအဖဲြ႔ အမွုေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ပူးဇုိသုန္းမွုံ ကုိ-ကုိေဇာ္မုိးေက်ာ္ က ဆက္သြယ္ေမးျမန္း တင္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ ပဋိပကၡေတြ ကူညီေျဖရွင္းေရးမွာ အာဆီယံနဲ႔ ကုလသမဂၢ ဘုံသေဘာတူညီခ်က္၅ ရပ္ကုိအေျခခံၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမယ္ဆုိေပမယ့္အၾကမ္းဖက္မွုေတြ ေလ်ာ့ခ်ႏုိင္ေရး သိပ္ၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ႏုိင္တဲ့ အေနအထားမရွိဘူးလုိ႔ သုေတသီတခ်ိဳ႔ က ေျပာပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ကုိေဇာ္မုိးေက်ာ္ကတင္ျပေပးပါမယ္။
ၾသစေတ်းလ်ားႏိုင္ငံရဲ႕ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္မိုင္ ၂၀၀၀ အေဝးမွာရွိတဲ့ ပစၥဖိတ္သမုဒၶရာ အေနာက္ေတာင္ဖက္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ ေဆာ္လမြန္ကြၽန္းစုႏိုင္ငံဟာ လုံၿခဳံေရးသေဘာတူညီ ခ်က္အသစ္အတြက္တ႐ုတ္နဲ႔ညႇိႏိုင္းေနပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း မြန္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ အခုႏွစ္ဆန္းပိုင္းကစၿပီး အခ်ိန္အခါမဟုတ္ မိုးေတြ႐ြာသြန္းလို႔ ေနလွန္းဆား ခ်က္ဆားလုပ္ငန္းေတြ ပ်က္စီးဆုံးရႈံးမႈမ်ားေနတယ္လို႔ ဆားလုပ္ငန္းရွင္ေတြကေျပာပါတယ္။ ဆားလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ဖို႔ ေခ်းေငြေတြကိုလဲ ျဖစ္တဲ့နည္းနဲ႔ျပန္ဆပ္ေနရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။
ယူကရိန္းႏုိင္ငံက လူသားခ်င္းစာနာမႈ အက်ပ္အတည္းေၾကာင့္ စားနပ္ရိကၡာ ျပတ္လပ္မႈနဲ႔ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈကုိ ယူကရိန္းႏုိင္ငံမွာ အႀကီးအက်ယ္ ႀကံဳရႏုိင္သလုိ ကမၻာတလႊားမွာပါ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈနဲ႔ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့မႈေတြ ႀကီးထြားလာမယ့္ အႏၱရာယ္ ရွိေနတယ္လုိ႔ WFP ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာ အစီအစဥ္က သတိေပးလုိက္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံက ေဒသအသီးသီးမွာ အခုရက္ပိုင္းေတြအတြင္း လွ်ပ္စစ္မီးမၾကာခဏ ျပတ္ေတာက္တာ၊ မီးလာခ်ိန္ ပုံမွန္မရွိတာေတြေၾကာင့္ ေရရ႐ွိႏိုင္ဖု႔ိ အခက္အခဲျဖစ္ေနၾကပါတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာေတာ့ ပရဟိတလုပ္သူတခ်ဳိ႕က ေရအကူအညီေပးေနၾကပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ရန္ကုန္ကလာတဲ့သတင္းကို ကိုေဇာ္မိုးေက်ာ္ က ေျပာျပမွာပါ။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ တ႐ုတ္တို႔အၾကား ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ျပင္အတြင္း လြတ္လပ္စြာ ေရေၾကာင္းသြားလာခြင့္အတြက္ ဆက္လက္အျငင္းပြားလ်က္ ရွိပါတယ္။
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း လားရွိုးၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာ စစ္ေကာင္စီတပ္နဲ႔ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္အဖဲြ႔ေတြၾကားတိုက္ပြဲေၾကာင့္ အိုးအိမ္ျပစ္ထြက္ေျပးခဲ့ၾကတဲ့ မိုင္းေယာ္တိုက္နယ္ေဒသခံတခ်ဳိ႕ေနရပ္ျပန္စဥ္ မိုင္းနင္းမိလို႔ ကေလး ၁ ေယာက္အပါအဝင္ ၃ ေယာက္ေသဆံုးၿပီး ၅ ေယာက္ ဒဏ္ရာရခဲ့ပါတယ္။ ဒဏ္ရာရသူ ၂ ေယာက္ စစ္ေဆးရံုမွာ ကုသေနပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပဋိကၡေတြေၾကာင့္ ျပည္တြင္းအုိးအိပ္စြန့္ခြါထြက္ေျပးရသူ ဒုကၡသည္ အေရအတြက္ဟာ ၂ ဆတုိးလာတာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အေရးေပၚ လူသားျခင္းစာနာမႈ အေထာက္အပံေတြလည္း ပုိမုိလုိအပ္လာတယ္လုိ့ UNHCR က ေသာၾကာေန႔မွာေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။
စစ္ကုိင္းတုိင္း၊ ပုလဲၿမိဳ႕နယ္မွာ စစ္ေကာင္စီတပ္ေတြရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးေတြအတြင္း လုံၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔ေတြက ေဒသခံေတြရဲ႕ ေနအိမ္ေတြကုိ မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးတာ၊ လုယက္တာ၊ အရပ္သားေတြကုိ သတ္ျဖတ္တာေတြ ရွိေနတယ္လုိ႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္မုိးေက်ာ္ကေျပာျပပါမယ္။
ICJ မွာ ဂမ္ဘီယာႏုိင္ငံက ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚတရားစဲြဆုိထားတဲ့အမႈကုိ လာမယ့္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၂၁ ရက္ေန့မွာ ျပန္လည္ၾကားနာဖို့ရွိပါတယ္။ NUG အစိုးရကေရာ၊ အာဏာသိမ္းစစ္ ေကာင္စီဘက္ကပါ ကုိယ္စားျပုခြင့္ေတြေ လ်ာက္တင္ထားပါတယ္။ ဥပေဒရႈေဒါင့္ အပါအ၀င္ အလားအလာတခ်ိဳ႕ကုိ ကုိေဇာ္မုိးေက်ာ္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္း စုစည္း တင္ျပထားပါတယ္။
တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြအတြက္ ႏွစ္သစ္ကူးတဲ့ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္တပ္အာဏာသိမ္း ၁ ႏွစ္ျပည့္တဲ့ေန႔နဲ႔ တုိက္ဆိုင္ေနပါတယ္။ ရန္ကုန္က ေပးပို႔တဲ့ ဒီသတင္းကို ကိုေဇာ္မိုးေက်ာ္ ကေျပာျပမွာပါ။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံကေန ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ ျမန္မာျပည္ ျပန္ႏုိင္ေရး ေဝဝါးေနဆဲျဖစ္တယ္လုိ့ ရခုိင္ရုိဟင္ဂ်ာသမဂၢ(ARU) ကေန၊ OIC ႏုိင္ငံတကာအစၥလမၼစ္အဖြဲ့ အပါအ၀င္၊ ႏုိင္ငံတကာအစုိးရေတြနဲ့ အဖဲြ့စည္းအသီးသီးကုိ ေပးပုိ့တဲ့အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိ ကုိေဇာ္မုိးေက်ာ္ ကတင္ျပေပးပါမယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖဲ႔ေတြ အဓိကပါဝင္တဲ့ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြကုိ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ၂၀၂၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ရပ္တန္႔သြားခဲ့ပါတယ္။
ကုိဗစ္ ၁၉ ေရာဂါဟာအနာဂတ္မွာလည္းရွိေနဦးမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီေရာဂါနဲ့အတူ ဘယ္လုိေန ထုိင္မလဲဆုိတာကုိေလ့လာသင္ယူၾကရလိမ့္မယ္လို့ ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖဲြ့ႀကီး WHO အႀကီးအကဲ Tedros Ghebreyesus က တနလၤာေန႔မွာျပဳလုပ္တဲ့ အဖဲြ့ႀကီးရဲ့ အမွုေဆာင္အစည္းအေ၀းဖြင့္ပဲြမွာ သတိေပးလုိက္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ၾကည့္႐ႈရန္
