{{Zawgyi/Unicode}}
မတ်လ ၃ ရက်နေ့မှာ နိုင်ငံတစ်ဝန်း အာဏာရှင်ကို ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြပွဲအတွင်း ကျဆုံးသွားကြသူတစ်ချို့ရဲ့ ဈာပနကို ဒီကနေ့ ပြုလုပ်ကြပါတယ်။ ဒီဈာပနတွေကို မြို့အလိုက် လိုက်ပါပို့ဆောင်ကြသူတွေ အများကြီးရှိခဲ့သလို ကျဆုံးသွားကြသူတို့ရဲ့ မိသားစုတွေကလည်း ဒီတော်လှန်ရေးကြီးကို အောင်မြင်အောင် ဆောင်ရွက်ကြဖို့ တိုက်တွန်းကြပါတယ်။ ဒီအကြောင်းအပြည့်အစုံကို VOA မြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မအိမ့်သန္တာထွန်းက ပြောပြပါမယ်။
အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေးလှုပ်ရှားမှုတွေ စတင်ခဲ့ချိန်ကစလို့ တစ်လအတွင်းမှာ မတ်လ ၃ ရက်နေ့ဟာ ဆန္ဒပြပွဲကို လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေက အင်အားသုံး ဖြိုခွဲမှုတွေကြောင့် ဆန္ဒပြသူတွေ သေဆုံးမှု အများဆုံးရှိခဲ့တဲ့နေ့ဖြစ်ပါတယ်။
မတ်လ ၃ ရက်နေ့ ဆန္ဒပြပွဲမှာ တစ်နိုင်ငံလုံး သေဆုံးသူ အများအပြားရှိခဲ့ပြီး ရန်ကုန်ကတော့ တစ်နေ့တည်းမှာ လူပေါင်း ၃၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့တာပါ။ အဲ့ဒီနေ့က မြောက်ဥက္ကလာပ မြို့နယ် ဆန္ဒပြပွဲဖြိုခွဲမှုမှာ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ မောင်အာကာမိုးရဲ့ ဖခင်က ကျန်တဲ့လူငယ်တွေအားလုံးဒီတောလှန်ရေးမှာ အောင်မြင်အောင် လုပ်ကြဖို့ တိုက်တွန်းပါတယ်။
“သားက အကြီးဆုံးပါ။ သူက သူ့ရဲဘော်တစ်ယောက်ကျသွားလို့ တက်ဆွဲရင်းနဲ့ ထိသွားတာပါ။ သူတို့က လူမဆန်စွာ နှလုံးတည့်တည့်ကို ပစ်လိုက်တာပါ။ လုံးဝ ကျွန်တော် မကြေနပ်ပါဘူးဗျာ။ ကျွန်တော်တို့ကို မတရားနှိပ်ကွပ်ထားတာ။ ကျွန်တော်တို့ကို စစ်ဖိနပ်နဲ့ ဖိထားတာ။ သူတို့ တစ်ကိုယ်တော် မိသားစု ကောင်းစားရေးအတွက် ကျွန်တော်တို့ကို စစ်ဖိနပ်နဲ့ နင်းထားတာ။ သူတို့ပဲ ကောင်းစားနေတာ၊ ကျွန်တော်တို့ကတော့ လက်လုပ်လက်စားတွေ။ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ကတော့ ကျန်တဲ့လူငယ်တွေ အားလုံး တိုက်ပွဲဝင်ပါလို့ အောင်မြင်အောင် လုပ်ကြပါလို့ ကျွန်တော်တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။”
ဒီကနေ့ မြောက်ဥက္ကလာပ မြို့နယ်က ဆန္ဒပြပွဲမှာ သေဆုံးသွားသူတွေကို ရေဝေးသုသာန်မှာ သဂြိုလ်ပါတယ်။ ဒီဈာပနသို့ လူပေါင်း သောင်းချီတက်ရောက်ပြီး ကြွေးကြော်သံတွေ အော်ခဲ့ကြတယ်လို့ အဲ့ဒီဈာပနကို တက်ရောက်ခဲ့တဲ့ မဝင်းနန္ဒာက ပြောပါတယ်။
“ဒီနေ့ ဈာပနက မတ် ၃ ရက်နေ့ကပေါ့နှော်၊ ဒီမြောက်ဥက္ကလာကို လာရင်းဆုံးသွားတဲ့သူတွေ၊ ဒါပေမယ့်သူတို့က မြောက်ဥက္ကလာကဟုတ်ဘူး။ မြောက်ဒဂုံက လူတွေများတယ်ပေါ့နှော်။ ဆိုတော့ သူတို့ မိသားစုဝင်တွေလာတယ်။ ပြီးတော့ သူတို့ဖက်ကလူတွေများတယ်၊ ဒီမြောက်ဥက္ကလာရပ်ကွက်တွေပေါ့နှော်၊ တော်တော်များတယ်။ သုဿာန်ကို ရောက်တဲ့ခါကျတော့ သွေးသစ္စာ သီချင်းဆိုတယ်။ ဆိုပြီးတော့ ကြွေးကြော်သံပေါ့နှော်၊ ဆန္ဒပြကြွေးကြော်သံတွေ သူတို့ရွတ်တယ်။ ရွတ်ကြပြီးတော့ တစ်နာရီလောက်ကျတော့ လူစုပြန်ခွဲကြတယ်။ လူတွေကတော့ တအားများတယ်။ သောင်းချီမယ်ထင်တယ်။ တော်တော်များတယ်။ ခန်းမလဲ မဆန့်ဘူး။”
စစ်ကိုင်းတိုင်းကလေးမြို့မှာ ကျည်အစစ်နဲ့ ပစ်ခတ်ဖြိုခွဲခံရလို့ ပထမဆုံးသေဆုံးသူ အသက် ၁၈ နှစ်အရွယ် မောင်ဇင်မျိုးမောင်ရဲ့ ဈာပနကို ဒီကနေ့ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီဈာပနကို ကလေးမြို့နဲ့ အနီးဝန်းကျင်က လူပေါင်း ၅ သိန်းနီးပါး တက်ရောက်ခဲ့တယ်လို့ ကလေးမြို့ကျောင်းသားသပိတ် ခေါင်းဆောင် နည်းပညာကျောင်းသား ကိုမျိုးသက်ကျော်က ပြောပါတယ်။
“အခုကျဆုံးတဲ့ ဇင်မျိုးမောင်က အဆုတ်ကျည်မှန်တယ် ပေါင်ကို ကျည်မှန်တယ်ပေါ့။ ၃ သိန်းကျော် ၄ သိန်းနီးပါးပေါ့ တစ်မြို့လုံးလူထုနဲ့ ပြီးတော့ ကလေးမြို့နယ်တစ်ဝိုက်က ရွာတွေကလည်း လာကြတယ်ဗျ။ အနည်းဆုံး ၅ သိန်း ၆ သိန်းလောက်တော့ ရှိမှာပါ။ သူတို့မိသားစုကတော့ ကျွန်တော်တို့ကို အမိန့်ပြန်စာတမ်း အဖတ်မခံပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့ ဒီတိုက်ပွဲကြီး အောင်မြင်ပြီးမှာပဲ အမျှဝေးပေးပါတဲ့ဗျ။ သူတို့တွေက။ ကျွန်တော်တို့ကတော့ စစ်အာဏာရှင်တွေသည် ကျွန်တော်တို့ကို အကြမ်းဖက် ဖြိုခွင်းတယ်။ ကျည်အစစ်နဲ့လည်း ပစ်တယ်။ ဒါကြောင့် သူတို့ကို ကျွန်တော်တို့က ဒီတိုက်ပွဲကြီး မပြီးမချင်းကျွန်တော်တို့က တွန်းလှန်သွားမှာပါ။ ကျွန်တော်တို့ လုံးဝ ကမ္ဘာမကြေပါဘူး။”
မုံရွာမြို့နှင့် မကွေးတိုင်း စလင်းမြို့တို့မှာလည်း ကျည်အစစ်နဲ့ ပစ်ခတ်ဖြိုခွဲမှုတွေကြောင့် သေဆုံးသူတွေရဲ့ ဈာပနကို ဒီကနေ့ ပြုလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံအနှံမှာ ဒီကနေ့ ဆန္ဒပြပွဲတွေ ဆက်ရှိနေသလို လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေရဲ့ အကြမ်းဖက် ပစ်ခတ် ဖြိုခွဲမှုတွေကြောင့် ကျဆုံးသွားကြသူတွေရဲ့ ဈာပန အခမ်းအနားတွေလည်းပြုလုပ်နေကြပါတယ်။ အရပ်သားအစိုးရကို ဖယ်ရှားပြီး စစ်တပ်က အာဏာသိမ်း လိုက်တဲ့ နောက်ပိုင်းကစလို့ ဒီကနေ့ အထိ နိုင်ငံအနှံ့အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်လှုပ် ရှားမှုတွေဟာ တဖြည်းဖြည်း အရှိန်မြင့်လာနေပါတယ်ရှင်။
.....................................................
{{Unicode}}
မတျလ ၃ ရကျနေ့မှာ နိုငျငံတဈဝနျး အာဏာရှငျကို ဆနျ့ကငြျဆန်ဒပွပှဲအတှငျး ကဆြုံးသှားကွသူတဈခြို့ရဲ့ စြာပနကို ဒီကနေ့ ပွုလုပျကွပါတယျ။ ဒီစြာပနတှကေို မွို့အလိုကျ လိုကျပါပို့ဆောငျကွသူတှေ အမြားကွီးရှိခဲ့သလို ကဆြုံးသှားကွသူတို့ရဲ့ မိသားစုတှကေလညျး ဒီတောျလှနျရေးကွီးကို အောငျမွငျအောငျ ဆောငျရှကျကွဖို့ တိုကျတှနျးကွပါတယျ။ ဒီအကွောငျးအပွညျ့အစုံကို VOA မွနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မအိမျ့သန်တာထှနျးက ပွောပွပါမယျ။
အာဏာရှငျ ဆနျ့ကငြျရေးလှုပျရှားမှုတှေ စတငျခဲ့ခြိနျကစလို့ တဈလအတှငျးမှာ မတျလ ၃ ရကျနေ့ဟာ ဆန်ဒပွပှဲကို လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှကေ အငျအားသုံး ဖွိုခှဲမှုတှကွေောငျ့ ဆန်ဒပွသူတှေ သဆေုံးမှု အမြားဆုံးရှိခဲ့တဲ့နေ့ဖွဈပါတယျ။
မတျလ ၃ ရကျနေ့ ဆန်ဒပွပှဲမှာ တဈနိုငျငံလုံး သဆေုံးသူ အမြားအပွားရှိခဲ့ပွီး ရနျကုနျကတော့ တဈနေ့တညျးမှာ လူပေါငျး ၃၀ ကြောျ သဆေုံးခဲ့တာပါ။ အဲ့ဒီနေ့က မွောကျဥက်ကလာပ မွို့နယျ ဆန်ဒပွပှဲဖွိုခှဲမှုမှာ ပဈခတျမှုကွောငျ့ သဆေုံးခဲ့ရတဲ့ မောငျအာကာမိုးရဲ့ ဖခငျက ကနြျတဲ့လူငယျတှအေားလုံးဒီတောလှနျရေးမှာ အောငျမွငျအောငျ လုပျကွဖို့ တိုကျတှနျးပါတယျ။
“သားက အကွီးဆုံးပါ။ သူက သူ့ရဲဘောျတဈယောကျကသြှားလို့ တကျဆှဲရငျးနဲ့ ထိသှားတာပါ။ သူတို့က လူမဆနျစှာ နှလုံးတညျ့တညျ့ကို ပဈလိုကျတာပါ။ လုံးဝ ကြှနျတောျ မကွနေပျပါဘူးဗြာ။ ကြှနျတောျတို့ကို မတရားနှိပျကှပျထားတာ။ ကြှနျတောျတို့ကို စဈဖိနပျနဲ့ ဖိထားတာ။ သူတို့ တဈကိုယျတောျ မိသားစု ကောငျးစားရေးအတှကျ ကြှနျတောျတို့ကို စဈဖိနပျနဲ့ နငျးထားတာ။ သူတို့ပဲ ကောငျးစားနတော၊ ကြှနျတောျတို့ကတော့ လကျလုပျလကျစားတှေ။ ကြှနျတော့ျအနနေဲ့ကတော့ ကနြျတဲ့လူငယျတှေ အားလုံး တိုကျပှဲဝငျပါလို့ အောငျမွငျအောငျ လုပျကွပါလို့ ကြှနျတောျတိုကျတှနျးခငြျပါတယျ။”
ဒီကနေ့ မွောကျဥက်ကလာပ မွို့နယျက ဆန်ဒပွပှဲမှာ သဆေုံးသှားသူတှကေို ရဝေေးသုသာနျမှာ သဂွိုလျပါတယျ။ ဒီစြာပနသို့ လူပေါငျး သောငျးခြီတကျရောကျပွီး ကွှေးကွောျသံတှေ အောျခဲ့ကွတယျလို့ အဲ့ဒီစြာပနကို တကျရောကျခဲ့တဲ့ မဝငျးနန်ဒာက ပွောပါတယျ။
“ဒီနေ့ စြာပနက မတျ ၃ ရကျနေ့ကပေါ့နှောျ၊ ဒီမွောကျဥက်ကလာကို လာရငျးဆုံးသှားတဲ့သူတှေ၊ ဒါပမေယျ့သူတို့က မွောကျဥက်ကလာကဟုတျဘူး။ မွောကျဒဂုံက လူတှမြေားတယျပေါ့နှောျ။ ဆိုတော့ သူတို့ မိသားစုဝငျတှလောတယျ။ ပွီးတော့ သူတို့ဖကျကလူတှမြေားတယျ၊ ဒီမွောကျဥက်ကလာရပျကှကျတှပေေါ့နှောျ၊ တောျတောျမြားတယျ။ သုူာနျကို ရောကျတဲ့ခါကတြော့ သှေးသစ်စာ သီခငြျးဆိုတယျ။ ဆိုပွီးတော့ ကွှေးကွောျသံပေါ့နှောျ၊ ဆန်ဒပွကွှေးကွောျသံတှေ သူတို့ရှတျတယျ။ ရှတျကွပွီးတော့ တဈနာရီလောကျကတြော့ လူစုပွနျခှဲကွတယျ။ လူတှကေတော့ တအားမြားတယျ။ သောငျးခြီမယျထငျတယျ။ တောျတောျမြားတယျ။ ခနျးမလဲ မဆနျ့ဘူး။”
စဈကိုငျးတိုငျးကလေးမွို့မှာ ကညြျအစဈနဲ့ ပဈခတျဖွိုခှဲခံရလို့ ပထမဆုံးသဆေုံးသူ အသကျ ၁၈ နှဈအရှယျ မောငျဇငျမြိုးမောငျရဲ့ စြာပနကို ဒီကနေ့ ပွုလုပျခဲ့ပါတယျ။ ဒီစြာပနကို ကလေးမွို့နဲ့ အနီးဝနျးကငြျက လူပေါငျး ၅ သိနျးနီးပါး တကျရောကျခဲ့တယျလို့ ကလေးမွို့ကြောငျးသားသပိတျ ခေါငျးဆောငျ နညျးပညာကြောငျးသား ကိုမြိုးသကျကြောျက ပွောပါတယျ။
“အခုကဆြုံးတဲ့ ဇငျမြိုးမောငျက အဆုတျကညြျမှနျတယျ ပေါငျကို ကညြျမှနျတယျပေါ့။ ၃ သိနျးကြောျ ၄ သိနျးနီးပါးပေါ့ တဈမွို့လုံးလူထုနဲ့ ပွီးတော့ ကလေးမွို့နယျတဈဝိုကျက ရှာတှကေလညျး လာကွတယျဗြ။ အနညျးဆုံး ၅ သိနျး ၆ သိနျးလောကျတော့ ရှိမှာပါ။ သူတို့မိသားစုကတော့ ကြှနျတောျတို့ကို အမိနျ့ပွနျစာတမျး အဖတျမခံပါဘူး။ ကြှနျတောျတို့ ဒီတိုကျပှဲကွီး အောငျမွငျပွီးမှာပဲ အမြှဝေးပေးပါတဲ့ဗြ။ သူတို့တှကေ။ ကြှနျတောျတို့ကတော့ စဈအာဏာရှငျတှသေညျ ကြှနျတောျတို့ကို အကွမျးဖကျ ဖွိုခှငျးတယျ။ ကညြျအစဈနဲ့လညျး ပဈတယျ။ ဒါကွောငျ့ သူတို့ကို ကြှနျတောျတို့က ဒီတိုကျပှဲကွီး မပွီးမခငြျးကြှနျတောျတို့က တှနျးလှနျသှားမှာပါ။ ကြှနျတောျတို့ လုံးဝ ကမ်ဘာမကွပေါဘူး။”
မုံရှာမွို့နှငျ့ မကှေးတိုငျး စလငျးမွို့တို့မှာလညျး ကညြျအစဈနဲ့ ပဈခတျဖွိုခှဲမှုတှကွေောငျ့ သဆေုံးသူတှရေဲ့ စြာပနကို ဒီကနေ့ ပွုလုပျခဲ့ကွပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံအနှံမှာ ဒီကနေ့ ဆန်ဒပွပှဲတှေ ဆကျရှိနသေလို လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှရေဲ့ အကွမျးဖကျ ပဈခတျ ဖွိုခှဲမှုတှကွေောငျ့ ကဆြုံးသှားကွသူတှရေဲ့ စြာပန အခမျးအနားတှလေညျးပွုလုပျနကွေပါတယျ။ အရပျသားအစိုးရကို ဖယျရှားပွီး စဈတပျက အာဏာသိမျး လိုကျတဲ့ နောကျပိုငျးကစလို့ ဒီကနေ့ အထိ နိုငျငံအနှံ့အာဏာရှငျ ဆန့ျကငြျလှုပျ ရှားမှုတှဟော တဖွညျးဖွညျး အရှိနျမွငျ့လာနပေါတယျရှငျ။