(Zawgyi/Unicode)
ဒီရက်ပိုင်းတွေအတွင်း ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှာ အစိုးရတပ်မတော်နဲ့ TNLA ခေါ် တအာင်းပလောင်တပ် အဖွဲ့အကြားမှာ တိုက်ပွဲတွေ ခပ်စိတ်စိတ်ပြန် ဖြစ်လာနေပြီး ဒီကနေ့မှာလည်း အနည်းဆုံး ၃နေရာလောက်မှာ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း TNLA ဘက်က ပြောပါတယ်။ ဒီရက်ပိုင်းဖြစ်တဲ့တိုက်ပွဲတွေကြောင့် လူနေအိမ်မီးလောင်တာ၊ ဒေသခံပြည်သူတွေ နေရပ်စွန့်ခွာတိမ်းရှောင်တာတွေလည်း ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းက လတ်တလောအခြေအနေတွေကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းရဲ့ သတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က တင်ပြထားပါတယ်။
အစိုးရရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးကော်မရှင် နဲ့ TNLA အပါအဝင် မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ် ၄ဖွဲ့အကြား အပစ်ရပ်စာချုပ် ချုပ်ဆိုနိုင်ဖို့ ဆွေးနွေးခဲ့ကြပြီးနောက်ပိုင်း ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းမှာ တိုက်ပွဲတွေ နေရာအတော်များများမှာ ဖြစ်ပွားလာနေတာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီကနေ့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားတဲ့အခြေအနေကို TNLA အဖွဲ့ရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးတာအိုက်ကျော်က VOA ကို အခုလို ပြောပါတယ်။
“ ဒီနေ့က ၃နေရာလောက်ဖြစ်တယ်။ ဖြစ်တဲ့နေရာကတော့ ဒီ လားရှိုးမြို့နယ်၊ မန်တုံမြို့နယ်၊ နမ့်ဆန်မြို့နယ်ပေါ့။ ဒီ လားရှိုးမြို့နယ် ကျတော့ ရှန်ခိုက်ရွာအနီးမှာဖြစ်တယ်။ နမ့်ဆန်မြို့နယ်ကျတော့ အုံးစွန်ရွာနဲ့ ဒီ လွယ်လန်တောင် ကြားမှာဖြစ်တယ်။ လွယ်လန်တောင်အောက်ပေါ့။ မန်တုံမြို့နယ်ကျတော့ မန်စံလမ်းခွဲနားမှာဖြစ်တယ်။”
ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ကလည်း နမ့်ဆန်မြို့နယ်နဲ့ နမ္မတူမြို့နယ်အတွင်းမှာ အနည်းဆုံး တိုက်ပွဲ ၂နေရာ ဖြစ်ပွားခဲ့တယ်လို့ ပြောပါတယ်။
နမ့်ဆန်မြို့နယ်အတွင်း တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားတဲ့ အခြေအနေကိုတော့ နမ့်ဆန် မြို့နယ်အုပ်ချုပ်မှူးက
“မနေ့က ညနေပိုင်းတော့ ကြားတယ်။ ဒီနေ့ပိုင်းတော့ မနက်ပိုင်း အသံနည်းနည်း ကြားတယ်။ ဖြစ်တဲ့နေရာက ကျနော်တို့နဲ့ မိုင် ၃- ၄၀ လောက် ဝေးတော့ သတင်းကတော့ ခက်တယ်။ မနေ့ကတော့ ညနေပိုင်း ၄နာရီခွဲ၊ ၅နာရီပတ်ဝန်းကျင်လောက်ပေါ့။ ကျနော်တို့မြို့နဲ့ အနောက်တောင်ဘက်လောက်ပေါ့။ မိုင် ၃-၄၀လောက် ဝေးတာပေါ့ ကျောက်မဲ- မိုင်းငေါ့နဲ့ နယ်စပ်ဘက်မှာ ထိတွေ့တိုက်ပွဲဖြစ်တယ်လို့တော့ ကြားတယ်။ ဒီနေ့မနက်မှပဲ သတင်းကရတာပေါ့နော်။ ရွာတွေကို လှမ်းစုံစမ်းတော့ နေအိမ်တ လုံးမီးလောင်တာနဲ့ ဒဏ်ရာရသူ တယာက် ဆုံးသွားတာ အဲဒါလေးတော့ ရတယ်။ သေတဲ့သူကတော့ မိုင်းနင်းမိတာ။ နေအိမ်ကတော့ မီးလောင်တယ် ပြောတယ်။ တိုက်ပွဲကာလ ဆိုတော့။ အိမ်မှာလည်း လူတွေ မရှိဘူးဆိုတော့ ဘယ်လိုလောင်လဲ ဘာလဲတော့ မသိဘူးပေါ့နော်။ ကျနော်တို့လည်း သက်ဆိုင်ရာ ထောက်ပံ့ကူညီနိုင်ဖို့အတွက် အဆင့်ဆင့်တင်ပြပြီး ဆောင်ရွက်ပေးနေပါတယ်ခင်ဗျ။ ”
ဒေသတွင်း သတင်းတွေကို အစဉ်တစိုက်ဖော်ပြပေးနေတဲ့ ရွှေဖီမြေသတင်းဂျာနယ်ရဲ့ လူမှုစာမျက်နှာမှာတော့ မနေ့က တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားတာဟာ နမ့်ဆန်မြို့နယ်၊ လွယ်ပျက်ကျေးရွာမှာဖြစ်ပြီး လက်နက်ကြီးကျည် ထိမှန်တာကြောင့် မီးလောင်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြပါတယ်။
ဒေသခံတွေကတော့ ဒီဇင်ဘာလအတွင်း နမ့်ဆန်မြို့နယ်အတွင်းမှာ မိုင်းထိလို့ ထိခိုက်တာနဲ့ သေဆုံးတာ ၁၀ယောက်နီးပါး ရှိတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
ဒီလ ၁၆ရက်နေ့ကလည်း နမ္မတူမြို့နယ်ရှိ ကျေးရွာ ၄ရွာက လူ ၅၀၀လောက်ဟာ အစိုးရတပ်မတော်နဲ့ TNLA အကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမယ့် အခြေအနေတွေ ရှိတာကြောင့် လားရှိုးမြို့နယ် အီနိုင်းကျေးရွာက ဘုန်းကြီးကျောင်းကို တိမ်းရှောင်ခဲ့ကြပါတယ်။
၁၇ရက်နေ့မှာတော့ အခြေအနေ ပြန်လည် တည်ငြိမ်လာလို့ နေရပ်ပြန်သွားပြီးဖြစ်ကြောင်း လားရှိုးမြို့က ကူညီကယ်ဆယ်ရေး ဆောင်ရွက်နေသူ တစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“ မနေ့က ပြန်ပို့ပါတယ်ခင်ဗျာ။ အခြေအနေက သူတု့ိ ရွာနီးချုပ်စပ်မှာ စစ်ရေးတင်းမာမှု အခြေအနေမျိုးဖြစ်ပြီး လက်နက်ကြီး တစ်ချက်ကျတာနဲ့ ကျေးရွာပြည်သူတွေက လန့်ပြီးတော့ ရှောင်ပြေးကြတာပေါ့။ ရှောင်ပြေးမှုအပေါ်မှာ ကျနော်တို့ ပရဟိတအဖွဲ့တွေကနေပြီးတော့ သွားရောက်ကြိုဆိုပြီးတော့ ကျနော်တို့တွေက အီနိုင်းဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းမှာ ယာယီစခန်းချပေးပါတယ်။ ပြီးတော့ စားနပ်ရိက္ခာတွေ ထောက်ပံ့ပေးပြီးတော့ မနေ့က နည်းနည်းလေး ပြန်ပြီးတော့ အေးချမ်းတယ် ဆိုပြီးတော့ မိမိရပ်ရွာကို ပြန်ဖို့ ဆန္ဒရှိတာနဲ့ ပြန်ပို့ပေးလိုက်ပါတယ်။ အားလုံး လေးရာနဲ့မှ ရှစ်ဆယ့်ကိုးဦးပါခင်ဗျ။ ရွာလေး ရွာပါခင်ဗျ။”
ဒီလ ၁၅ရက်နေ့ကတော့ KIA ကချင်၊ TNLA တအာင်းပလောင်၊ MNDAAကိုးကန့်နဲ့ AA ရခိုင်အဖွဲ့တွေ ပါဝင်တဲ့ မြောက်ပိုင်း မဟာမိတ်အဖွဲ့ဟာ အစိုးရငြိမ်းချမ်းရေးကော်မရှင်နဲ့ တရုတ်နိုင်ငံကူမင်းမြို့မှာ အပစ်ရပ်စာချုပ်ချုပ် ဆိုရေးအတွက် အလွတ်သဘောဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။
ဆွေးနွေးပွဲအခြေအနေကို TNLA က ဗိုလ်မှူးတာအိုက်ကျော်က အခုလို ပြောပါတယ်။
“ ကျနော်တို့ရဲ့ မူကြမ်းကတော့ အစိုးရဘက်က လက်မခံနိုင်တဲ့ ပုံစံဖြစ်သွားတော့ ရှေ့လျှောက်ဆွေးနွေးပွဲကို ဘယ်လို ပုံစံသွားကြမလဲဆိုပြီးတော့မှ ဘယ်နည်းလမ်းနဲ့ သွားမလဲဆိုတာ ပြန်ပြီး ညှိနှိုင်းတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။”
အစိုးရနဲ့ မြောက်ပိုင်းအဖွဲ့တွေဟာ အပစ်ရပ်စာချုပ်မူကြမ်းကို နှစ်ဘက် အပြန်အလှန်လဲလှယ်ပြီး အဲဒီအပေါ်မှာ ဆွေးနွေးနေကြတာဖြစ်ပါတယ်။ ကူမင်းဆွေးနွေးပွဲမှာ နောက်တစ်ထပ်မံ တွေ့ဆုံဖို့ သဘောတူကြပေမဲ့ နေရာနဲ့ အချိန် သတ်မှတ်ထားတာတော့ မရှိခဲ့ပါဘူး။
ဒေသခံပြည်သူတွေကတော့ ဆွေးနွေးပွဲကြန့်ကြာနေချိန်မှာ ဒေသတွင်း တိုက်ပွဲတွေ ပိုမိုပြင်းထန်လာမှာကို စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။
ရှမျးမွောကျပိုငျးတိုကျပှဲမြား ခပျစိတျစိတျပွနျဖွဈလာ
(Unicode)
ဒီရကျပိုငျးတှအေတှငျး ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးမှာ အစိုးရတပျမတောျနဲ့ TNLA ခေါျ တအာငျးပလောငျတပျ အဖှဲ့အကွားမှာ တိုကျပှဲတှေ ခပျစိတျစိတျပွနျဖွဈလာနပွေီး ဒီကနေ့မှာလညျး အနညျးဆုံး ၃နရောလောကျမှာ ဖွဈပှားခဲ့ကွောငျး TNLA ဘကျက ပွောပါတယျ။ ဒီရကျပိုငျးဖွဈတဲ့တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ လူနအေိမျမီးလောငျတာ၊ ဒသေခံပွညျသူတှေ နရေပျစှန့ျခှာတိမျးရှောငျတာတှလေညျး ဖွဈခဲ့ပါတယျ။ ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးက လတျတလောအခွအေနတှေကေို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးရဲ့ သတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက တငျပွထားပါတယျ။
အစိုးရရဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးကောျမရှငျ နဲ့ TNLA အပါအဝငျ မွောကျပိုငျးမဟာမိတျ ၄ဖှဲ့အကွား အပဈရပျစာခြုပျ ခြုပျဆိုနိုငျဖို့ ဆှေးနှေးခဲ့ကွပွီးနောကျပိုငျး ရှမျးပွညျနယျ မွောကျပိုငျးမှာ တိုကျပှဲတှေ နရောအတောျမြားမြားမှာ ဖွဈပှားလာနတောဖွဈပါတယျ။
ဒီကနေ့ တိုကျပှဲဖွဈပှားတဲ့အခွအေနကေို TNLA အဖှဲ့ရဲ့ ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ ဗိုလျမှူးတာအိုကျကြောျက VOA ကို အခုလို ပွောပါတယျ။
“ ဒီနေ့က ၃နရောလောကျဖွဈတယျ။ ဖွဈတဲ့နရောကတော့ ဒီ လားရှိုးမွို့နယျ၊ မနျတုံမွို့နယျ၊ နမ့ျဆနျမွို့နယျပေါ့။ ဒီ လားရှိုးမွို့နယျ ကတြော့ ရှနျခိုကျရှာအနီးမှာဖွဈတယျ။ နမ့ျဆနျမွို့နယျကတြော့ အုံးစှနျရှာနဲ့ ဒီ လှယျလနျတောငျ ကွားမှာဖွဈတယျ။ လှယျလနျတောငျအောကျပေါ့။ မနျတုံမွို့နယျကတြော့ မနျစံလမျးခှဲနားမှာဖွဈတယျ။”
ပွီးခဲ့တဲ့ရကျကလညျး နမ့ျဆနျမွို့နယျနဲ့ နမ်မတူမွို့နယျအတှငျးမှာ အနညျးဆုံး တိုကျပှဲ ၂နရော ဖွဈပှားခဲ့တယျလို့ ပွောပါတယျ။
နမ့ျဆနျမွို့နယျအတှငျး တိုကျပှဲဖွဈပှားတဲ့အခွအေနကေိုတော့ နမ့ျဆနျ မွို့နယျအုပျခြုပျမှူးက
“မနေ့က ညနပေိုငျးတော့ ကွားတယျ။ ဒီနေ့ပိုငျးတော့ မနကျပိုငျးအသံနညျးနညျးကွားတယျ။ ဖွဈတဲ့နရောက ကနြောျတို့နဲ့ မိုငျ ၃- ၄၀ လောကျ ဝေးတော့ သတငျးကတော့ ခကျတယျ။ မနေ့ကတော့ ညနပေိုငျး ၄နာရီခှဲ၊ ၅နာရီပတျဝနျးကငြျလောကျပေါ့။ ကနြောျတို့မွို့နဲ့ အနောကျတောငျဘကျလောကျပေါ့။ မိုငျ ၃-၄၀လောကျ ဝေးတာပေါ့ ကြောကျမဲ- မိုငျးငေါ့နဲ့ နယျစပျဘကျမှာ ထိတှေ့တိုကျပှဲဖွဈတယျလို့တော့ ကွားတယျ။ ဒီနေ့မနကျမှပဲ သတငျးကရတာပေါ့နောျ။ ရှာတှကေို လှမျးစုံစမျးတော့ နအေိမျတဈလုံးမီးလောငျတာနဲ့ ဒဏျရာရသူ တဈယောကျ ဆုံးသှားတာ အဲဒါလေးတော့ ရတယျ။ သတေဲ့သူကတော့ မိုငျးနငျးမိတာ။ နအေိမျကတော့ မီးလောငျတယျ ပွောတယျ။ တိုကျပှဲကာလ ဆိုတော့။ အိမျမှာလညျး လူတှေ မရှိဘူးဆိုတော့ ဘယျလိုလောငျလဲ ဘာလဲတော့ မသိဘူးပေါ့နောျ။ ကနြောျတို့လညျး သကျဆိုငျရာ ထောကျပံ့ကူညီနိုငျဖို့အတှကျ အဆင့ျဆင့ျတငျပွပွီး ဆောငျရှကျပေးနပေါတယျခငျဗြ။ ”
ဒသေတှငျး သတငျးတှကေို အစဉျတစိုကျဖောျပွပေးနတေဲ့ ရှှဖေီမွသေတငျးဂြာနယျရဲ့ လူမှုစာမကြျနှာမှာတော့ မနေ့က တိုကျပှဲဖွဈပှားတာဟာ နမ့ျဆနျမွို့နယျ၊ လှယျပကြျကြေးရှာမှာဖွဈပွီး လကျနကျကွီးကညြျ ထိမှနျတာကွောင့ျ မီးလောငျခဲ့ကွောငျး ဖောျပွပါတယျ။
ဒသေခံတှကေတော့ ဒီဇငျဘာလအတှငျး နမ့ျဆနျမွို့နယျအတှငျးမှာ မိုငျးထိလို့ ထိခိုကျတာနဲ့ သဆေုံးတာ ၁၀ယောကျနီးပါး ရှိတယျလို့ ပွောပါတယျ။
ဒီလ ၁၆ရကျနေ့ကလညျး နမ်မတူမွို့နယျရှိ ကြေးရှာ ၄ရှာက လူ ၅၀၀လောကျဟာ အစိုးရတပျမတောျနဲ့ TNLA အကွား တိုကျပှဲဖွဈပှားမယ့ျ အခွအေနတှေေ ရှိတာကွောင့ျ လားရှိုးမွို့နယျ အီနိုငျးကြေးရှာက ဘုနျးကွီးကြောငျးကို တိမျးရှောငျခဲ့ကွပါတယျ။
၁၇ရကျနေ့မှာတော့ အခွအေနေ ပွနျလညျ တညျငွိမျလာလို့ နရေပျပွနျသှားပွီးဖွဈကွောငျး လားရှိုးမွို့က ကူညီကယျဆယျရေး ဆောငျရှကျနသေူ တဈဦးက ပွောပါတယျ။
“ မနေ့က ပွနျပို့ပါတယျခငျဗြာ။ အခွအေနကေ သူတု့ိ ရှာနီးခြုပျစပျမှာ စဈရေးတငျးမာမှု အခွအေနမြေိုးဖွဈပွီး လကျနကျကွီး တဈခကြျကတြာနဲ့ ကြေးရှာပွညျသူတှကေ လန့ျပွီးတော့ ရှောငျပွေးကွတာပေါ့။ ရှောငျပွေးမှုအပေါျမှာ ကနြောျတို့ ပရဟိတအဖှဲ့တှကေနပွေီးတော့ သှားရောကျကွိုဆိုပွီးတော့ ကနြောျတို့တှကေ အီနိုငျးဘုနျးတောျကွီးကြောငျးမှာ ယာယီစခနျးခပြေးပါတယျ။ ပွီးတော့ စားနပျရိက်ခာတှေ ထောကျပံ့ပေးပွီးတော့ မနေ့က နညျးနညျးလေး ပွနျပွီးတော့ အေးခမြျးတယျ ဆိုပွီးတော့ မိမိရပျရှာကို ပွနျဖို့ ဆန်ဒရှိတာနဲ့ ပွနျပို့ပေးလိုကျပါတယျ။ အားလုံး လေးရာနဲ့မှ ရှဈဆယ့ျကိုးဦးပါခငျဗြ။ ရှာလေး ရှာပါခငျဗြ။”
ဒီလ ၁၅ရကျနေ့ကတော့ KIA ကခငြျ၊ TNLA တအာငျးပလောငျ၊ MNDAAကိုးကန့ျနဲ့ AA ရခိုငျအဖှဲ့တှေ ပါဝငျတဲ့ မွောကျပိုငျး မဟာမိတျအဖှဲ့ဟာ အစိုးရငွိမျးခမြျးရေးကောျမရှငျနဲ့ တရုတျနိုငျငံကူမငျးမွို့မှာ အပဈရပျစာခြုပျခြုပျ ဆိုရေးအတှကျ အလှတျသဘောဆှေးနှေးခဲ့ကွပါတယျ။
ဆှေးနှေးပှဲအခွအေနကေို TNLA က ဗိုလျမှူးတာအိုကျကြောျက အခုလို ပွောပါတယျ။
“ ကနြောျတို့ရဲ့ မူကွမျးကတော့ အစိုးရဘကျက လကျမခံနိုငျတဲ့ ပုံစံဖွဈသှားတော့ ရှေ့လြှောကျဆှေးနှေးပှဲကို ဘယျလို ပုံစံသှားကွမလဲဆိုပွီးတော့မှ ဘယျနညျးလမျးနဲ့ သှားမလဲဆိုတာ ပွနျပွီး ညှိနှိုငျးတာပဲ ဖွဈပါတယျ။”
အစိုးရနဲ့ မွောကျပိုငျးအဖှဲ့တှဟော အပဈရပျစာခြုပျမူကွမျးကို နှဈဘကျ အပွနျအလှနျလဲလှယျပွီး အဲဒီအပေါျမှာ ဆှေးနှေးနကွေတာဖွဈပါတယျ။ ကူမငျးဆှေးနှေးပှဲမှာ နောကျတဈထပျမံ တှေ့ဆုံဖို့ သဘောတူကွပမေဲ့ နရောနဲ့ အခြိနျ သတျမှတျထားတာတော့ မရှိခဲ့ပါဘူး။
ဒသေခံပွညျသူတှကေတော့ ဆှေးနှေးပှဲကွန့ျကွာနခြေိနျမှာ ဒသေတှငျး တိုကျပှဲတှေ ပိုမိုပွငျးထနျလာမှာကို စိုးရိမျနကွေပါတယျ။
